Felieton

Etykieta koncertowa visual kei: poradnik początkującego

03/04/2011 2011-04-03 00:01:00 JaME Autor: Meg Tłumacz: jawachu & neejee

Etykieta koncertowa visual kei: poradnik początkującego

Chodzenie na koncert poza granicami kraju może być trudne, dlatego też JaME wgryzło się w japońską scenę muzyczną, by obalić mity, wytłumaczyć zwyczaje i pomóc początkującym dopasować się do japońskich imprez.


© JaME
Ponieważ popularność japońskiej muzyki na Zachodzie bardzo wzrosła ostatnimi czasy, więcej fanów z zagranicy niż kiedykolwiek dotąd zaczęło pojawiać się na koncertach w całej Japonii. Dla wielu zespołów, a także ich fanów, im mniejsza impreza, tym bardziej niepokojące może być takie wydarzenie, szczególnie gdy przybyli miłośnicy uważają, że mogą zachowywać się tak jak w domu.

Visual kei to szczególna scena, której fani często trzymają się zespołów jak liny ratunkowej. Koncerty także są niepodobne do innych w Japonii. Podczas gdy na normalnych rockowych czy punkowych koncertach można zaobserwować dzikie i często nieprzewidywalne zachowania, tak jak w krajach zachodnich, łącznie z crowd surfingiem i indywidualnymi ruchami, fani visual kei są uporządkowani, jednolici i precyzyjni - czasem aż do nienormalnego poziomu.

Jak wielu cudzoziemców wie, japońskie społeczeństwo jest wyjątkowe i bardzo różniące się od tego w krajach zachodnich. Silna jest grupowa mentalność i wielu zagranicznych gości doświadcza sytuacji "ludzie wewnątrz grupy vs ludzie z zewnątrz grupy", obecnej czasem w codziennym życiu. Na koncercie ta teoria jest nadal prawdziwa. Zwyczaje powinny być zachowywane, a zachowanie odpowiednie - w innym przypadku chętny do zabawy i zdobywania nowych przyjaciół fan szybko może znaleźć się "na zewnątrz".

Wielu zachodnich fanów odwiedzających Japonię myśli, że mogą zachowywać się jak chcą. W końcu są tam tylko czasowo. Agresja widziana na europejskich i amerykańskich imprezach wynika z chęci uczestników, żeby być jak najbliżej swojego zespołu. Jednakże przekonanie, że jako gość z zagranicy jesteś tu tylko na chwilę i dlatego twoje działanie nie ma żadnego znaczenia, jest kompletnie nieprawdziwym mitem. W społeczeństwie, w którym zaledwie 1% stanowią stale zamieszkujący tam cudzoziemcy, każdy fan przychodzący na koncert, jest reprezentantem zachodniego społeczeństwa jako całości - czy nam się to podoba, czy nie. Nasze zachowania zapadną w pamięć innych uczestników i inni fani z zagranicy wezmą na siebie ciężar ich wyroku.

Zachowując zwyczaje panujące wśród fanów visual kei, zachodni fani mogą mieć szanse na zdobycie unikalnych doświadczeń.

Przed koncertem: numery biletów i wpuszczanie

Jednym ze słynnych elementów zachodnich koncertów są kolejki. Fani przybywają pod kluby, stojąc w kolejkach przez kilka godzin, a nierzadko nawet dni, mając nadzieję na zdobycie miejsca jak najbliżej sceny lub o najlepszym widoku. Ale wielu fanów jest zirytowanych grupami miłośników danej grupy, którzy ustawiają się pod klubem bardzo wcześnie, tworząc listy i zostawiając na nich miejsce dla przyjaciół, którzy przychodzą później.

W Japonii ta składowa jest usunięta z koncertowego równania, ponieważ używa się numerów biletów. Taki system ma wiele zalet, ale, jak każda metoda, także wiele wad. Jeżeli chodzi o plusy, to jednym z nich jest to, że fani nie muszą przychodzić dużo wcześniej przed otwarciem drzwi i nie ma potrzeby, by ochrona czuwała nad ich bezpieczeństwem. Fani mogą wchodzić do klubu w sposób uporządkowany, bez pośpiechu i pchania się, nie przeszkadzając innym firmom działającym w okolicy.

Ale jedną z największych wad są biletowe machinacje. Fani nauczyli się, jak kombinować, by ta sama grupa jak najczęściej zdobywała bilety o jednocyfrowych numerach. Przy małych zespołach, które wcześnie zaczynają sprzedaż biletów na swoje występy, aby ich fani na pewno mogli je dostać, bilety sprzedawane są po kolei. Jak tylko pojawią się w sprzedaży, niektórzy fani, znani jako jouren i saizen, szybko je kupują, by zatrzymać sobie jak najniższe numery. Niewykorzystane zostają potem odsprzedane innym fanom w klubie. Podobnie dzieje się w przypadku, gdy bilety są sprzedawane wyłącznie w sklepie, takim jak Like an Edison. W przypadku, gdy bilety można kupić telefonicznie, nawet jeśli linia jest zajęta, szczególnie zdeterminowani fani mogą nawet dopłacić, by skorzystać z określonych numerów telefonów używanych przez policję i inne służby ratunkowe, by być pewnym, że uzyskają połączenie. Zdobywając bilety z najlepszymi numerami, niektórzy fani mogą kontrolować pierwszy rząd i zachowanie publiczności.

Z biegiem czasu wiele zespołów dowiedziało się o takich działaniach i wprowadziło metody zapobiegawcze. Mniej znane grupy, sprzedające bilety na koncertach, mieszają je i sprzedają na zasadzie "losowania", bez ujawniania numeru. W ten sposób dwie osoby, które zaopatrzyły się w bilety tuż po sobie, mogą mieć numery 5 i 40. Jednakże nawet wtedy można pokombinować. Kiedy tylko zacznie się sprzedaż, często saizen skrzykują się razem, wydając tysiące jenów w nadziei, że jedna osoba z grupy dostanie bilet numer 1. Mimo ograniczania ilości biletów wystarczająco duża grupa fanów, starająca się zdobyć najlepsze numery, może wykupić wszystkie bilety, toteż organizatorzy musieli wymyślić coś nowego. Niektórzy sprzedają bilety na drodze loterii; inni sprzedają je w różnych miejscach, aby przemieszać bilety i umożliwić szerszej publiczności uzyskanie ich.

Mimo tego wszystkiego numer biletu w dalszym ciągu determinuje, kiedy pozwolą ci wejść do klubu i chociaż punkty sprzedaży numerują bilety w typowy sposób, to porządek wpuszczania nie jest już taki jasny. Czasami bilety z Like an Edison mogą być najlepsze, innym razem - najgorsze. Bilety na inne koncerty mogą być sprzedawane wyłącznie przez sieci sklepów, co może skutkować powtarzaniem się numerów, na przykład zarówno Lawson, jak i 7-11 mają bilety od 1 do 150. W tej sytuacji osoby mające bilety z jednego sklepu, będą wpuszczane przed pozostałymi, pozostawiając osoby z wydawałoby się dobrymi numerami na kiepskich miejscach - ich sklep będzie wywoływany później. Przy okazji większych imprez zespół może ogłosić hierarchię biletów według miejsca zakupu. Innym razem niektóre opcje mogą nie być dostępne, jak yoyaku (rezerwacje) czy przedsprzedaż. Ale ogólnie rzecz biorąc, można się domyślić porządku, w jakim bilety będą sprawdzane.

Bilety od zespołu mają najczęściej najniższe numery. Zespół dostaje konkretną ilość biletów, gdy zamawia termin, i te są zazwyczaj najlepsze. Bilety yoyaku mogą być albo tuż za nimi - są to bilety, które wcześniej miał zespół - albo być na końcu, tak więc nigdy nie ma gwarancji. Następne są bilety z Like an Edison, Club Indies lub każdego innego sklepu muzycznego, a na końcu - elektroniczne bilety z Lawson’s, 7-11, E+, Pia itd. Ostatnie są bilety kupowane tuż przed koncertem. Kilka dni przed imprezą wszystkie instytucje sprzedające bilety zwracają te niekupione do klubu i są one sprzedawane w dniu koncertu. Te bilety mają zazwyczaj najgorsze numery i stanowią rodzaj hazardu - im popularniejszy jest grający zespół, tym większe prawdopodobieństwo, że koncert wyprzeda się dużo wcześniej.

Wpuszczanie to prosty proces. Jeżeli masz bilet, wiele klubów przyjmie go i zapyta się, który zespół chcesz zobaczyć. Nawet jeżeli lubisz każdy zespół na imprezie, twoje pieniądze muszą być przypisane do konkretnej grupy. Musisz wybrać którąś, w przeciwnym wypadku obsługa wybierze za ciebie i skończysz przypisany do zespołu, którego nie lubisz.

Jeżeli zamówiłeś bilet yoyaku, odbierz go z recepcji, przy drzwiach lub stoliku z merchandisingiem zespołu, który chcesz zobaczyć w ciągu 24 godzin przed koncertem. Rezerwacje mogą się zagubić, więc mądrze jest wydrukować otrzymany email. Jeżeli z jakichś powodów nie mają twojej rezerwacji, nie panikuj - zwykle jest kilka dodatkowych biletów.

Przed koncertem: drink ticket i merchandise

Masz już swój bilet, ale nie jest to twój jedyny wydatek przed wejściem do klubu. Wiele z nich ma bary, toteż zakup tak zwanego "drink ticket" jest obowiązkowy. Prawie każdy klub visual kei posiada bar, ale fani chodzący do Meguro Rockmaykan mają szczęście, ponieważ ze względu na niewielkie rozmiary, nie ma tam na niego miejsca, dlatego też nie ma tej opłaty.

Pocieszeniem dla fanów niepijących podczas koncertu może być to, że te opłaty przynoszą klubowi dodatkowe pieniądze. Opłata waha się od 300 do 600 jenów, ale zazwyczaj wynosi 500 jenów. Wiele klubów, jak na przykład Shimokitazawa AERA, Takadanobaba AREA i Urawa Narciss, zaoferuje ci napoje alkoholowe, podczas gdy Shibuya O-EAST nawet puszki. Shinjuku LOFT jest szczególnie znany ze swych drinków. Inne, jak Shinjuku Holiday, mają w swojej ofercie lody. Kluby O w Shibuyi czasami mogą oferować wodę mineralną. Ale w większości wypadków należy się spodziewać plastikowego kubka z lekko gazowanym napojem.

Podczas gdy niektóre kluby pozwolą ci wymienić bilet na napój w każdym momencie imprezy, w innych, jak Takadanobaba AREA, bar jest zamykany po koniec koncertu. Aby być pewnym, że dostanie się swój napój, najlepiej jest zorientować się wcześniej, kiedy bar jest otwarty, udać się tam pomiędzy setami poszczególnych zespołów lub przed początkiem imprezy.

Stoiska z merchandisingiem znajdują się przeważnie wewnątrz klubu, w którym odbywa się koncert - tak robi się na przykład w klubach Holiday czy Liquid Room Ebisu. Jednakże równie często gadżety można kupić na zewnątrz. Wśród obiektów, które praktykują takie rozwiązanie, są Takadanobaba AREA i Shibuya O-WEST. Chociaż jest to dobre przy wyprzedanych koncertach - jeśli nie udało ci się zdobyć biletu, cały czas możesz kupić gadżety - może być niewygodne dla fanów, którzy chcieliby zdobyć najnowsze przedmioty, zanim tłum ruszy do stoisk pod koniec imprezy. Zanim wejdziesz do klubu, upewnij się u obsługi, czy dozwolone jest wychodzenie w trakcie imprezy, w innym przypadku szybkie zerknięcie na gadżety pomiędzy setami może kosztować cię utratę reszty koncertu.

Zachowanie publiczności: jouren, saizen i shikiri

Każdy chciałby być w pierwszym rzędzie na koncercie ulubionego zespołu, ale w przypadku imprez visual kei jest on prawie zawsze ściśle zarezerwowany dla stojących najwyżej w hierarchii, jaka wytworzyła się wśród japońskich fanów. Podczas gdy wielu zachodnim fanom wydaje się, że mogą po prostu odepchnąć japońskich fanów od barierek lub zająć puste miejsca, po takiej próbie rezultaty są zazwyczaj nieprzyjemne.

Saizen dosłownie znaczy "pierwszy rząd" i jest to nazwa fanów, którzy stoją w pierwszym rzędzie na konkretnym koncercie zespołu. Ci fani są często nazywani jouren lub "stali klienci", ale niekoniecznie. Niektórzy fani saizen nie mogą być określani jouren, jako że stoją przy barierce w swoim rodzinnym mieście, ale nie podążają za zespołem po całym kraju. Fani znajdujący się w dalszych rzędach także mogą być nazywani jouren, gdyż podróżują po całej Japonii, a czasem nawet i za granicę, by zobaczyć swój ulubiony zespół. Pomijając klasyfikację, fani saizen są stabilną strukturą w fandomie i w przypadku fanów mniej znanych zespołów mogą być uznani przez innych i otrzymać pewien status. Jest to zazwyczaj ta sama grupa, która dominuje w pierwszych rzędach podczas większości koncertów zespołu. Wraz z ewolucją sceny, fani z pierwszych rzędów zmieniają się także, wynikiem czego nieustannie zmienia się postawa saizen - niektórzy saizen i jouren są sympatyczniejsi, a inni mniej przyjaźnie nastawieni.

W mniejszych klubach, szczególnie w Tokio, fani saizen często wykorzystują listy, podobne do zachodnich "kolejkowych" list. Te listy pokazują barierkę, ilość ludzi, jaka zmieści się w sali, i jest tam miejsce na wpisanie nazwiska. Podczas gdy konkretna saizen ma zazwyczaj kontrolę nad jednym fanem, na większych imprezach jest zwykle shikiri, która może, lecz niekoniecznie, mieć bilet o numerze #1, ale zachowuje się jak fan-organizator wydarzenia. W innych wypadkach shikiri jest wybierana, ponieważ jest dobrze znana w fandomie lub przyjaźni się z saizen. Dzięki instytucji shikiri fani mają pewność, że listy saizen są sporządzane bez zakłóceń. Shikiri znaczy "dzielić" i, podobnie jak organizator, który dzieli przednią barierkę, ten termin jest także używany do opisywania metody proszenia organizatorów lub fanów saizen o pozwolenie zajęcia miejsca z samego przodu.

Shikiri w różny sposób decydują, kto będzie saizen na danym koncercie: niektóre biorą pod uwagę numery biletów, inne status jouren. Na małych imprezach jest kilka saizen, każda z własną listą. Ustalenie, która będzie ważna na danym koncercie, jest istotne, aby wiedzieć, do kogo należy podchodzić w sprawie koushou, czyli zamiany miejsca przy ulubionym zespole.

Sporo zachodnich fanów słucha wielu zespołów i, mimo że mamy kilka ulubionych, nasze gusta są zróżnicowane. Podobnie jest w przypadku niektórych japońskich fanów visual kei. Jednakże jeżeli chodzi o jouren, jest zupełnie inaczej. Wielu przybyszy z Zachodu uważa, że wydało niesamowite kwoty, by w ogóle przyjechać do Japonii i wybrać się na koncert, ale w rzeczywistości są one nikłe przy wydatkach jouren. Biorąc pod uwagę koszty shinkansenów, samolotów lub autobusów, biletów i zakwaterowania, można dojść do wniosku, że podróżowanie po Japonii może kosztować więcej niż przyjechanie zza granicy. Stąd nie jest sprawiedliwe używanie pieniędzy jako karty przetargowej, by uzyskać lepsze miejsce w sali koncertowej, jako że ten typ fanów przychodzi na koncerty swojego zespołu przez cały rok i poświęca dla muzyków sporą część życia.

Rozróżnienie pomiędzy jouren a fanami, którzy są często saizen, gmatwa się, jeżeli chodzi o ich oddanie dla zespołu, jako że oba rodzaje fanów adorują go w podobny, ale jednak różny sposób. Podczas gdy jouren mogą podróżować po całym świecie za swoim zespołem, niektóre saizen mogą zostać na swoim terenie, ale być tak samo oddane - czasami nawet bardziej. Ten typ fana często posiada wszystkie gadżety zespołu i ofiaruje niewyobrażalnie drogie prezenty dla jego członków. Taka fanka może próbować zaprzyjaźnić się z technicznymi i zespołem i często czeka po występie w nadziei, że będzie mogła porozmawiać z muzykami sam na sam. Wiele z nich jest dodatkowo akceptowana jako saizen na wielu koncertach, na których pojawia się niezależnie od lokalizacji. Powody jouren i saizen są różne, ale często mają seksualną naturę.

Ponieważ saizen są tam tylko dla jednego zespołu, zawsze wiedzą, kiedy będzie on grał. Klub nigdy nie wyjawia przybyłym takich informacji, toteż wieści przekazywane są przez saizen. Kiedy zakończy się występ grupy, wszystkie saizen się wycofują, robiąc miejsce dla fanek następnej formacji. Ważne jest, by prosząc o pozwolenie, pokazać, że wiesz o tym i wycofasz się, kiedy set się skończy. Twoja prośba zostanie odrzucona, jeżeli powstanie obawa, że będziesz trzymać się barierki do końca imprezy.

Małe kluby i mniej znane zespoły mogą oznaczać mniejszą ilość saizen, co skutkuje pustymi miejscami w pierwszym rzędzie. Saizen czasami wypatrują znajomych twarzy innych jouren, by zapełnić te przerwy, inne szukają fanów z dobrymi numerami biletów. Ale, w zależności od ich nastawienia, osoby z zewnątrz mogą w ogóle nie być mile widziane. Inne saizen mogą po prostu rozłożyć ramiona, by zapełnić dodatkowe miejsce. W przypadku koncertów odbywających się nieustannie w coraz większych klubach, jak Shibuya O-EAST czy Akasaka BLITZ, proces dotyczący wyboru saizen staje się skomplikowanym przedsięwzięciem, ale w dalszym ciągu powszechnie praktykowanym.

Jeżeli przybędzie się do klubu dostatecznie wcześnie, barierka z przodu może być całkowicie pusta, ale nigdy nie stanowi to zaproszenia do zajęcia przy niej miejsca: nawet podejście do barierki lub oparcie się o nią spowoduje szybką reakcję jednej z saizen, proszącą cię o przeniesienie się gdzie indziej. Próba wciśnięcia się w pierwszy rząd, bez znaczenia czy jest tam miejsce, czy nie, może spowodować różnorodne problemy: w najłagodniejszym przypadku padnie prośba o odejście. W innych wypadkach fani doświadczyli krzyku, ostracyzmu czy nawet przemocy fizycznej.

Jeżeli chodzi o fanów, którzy są w Japonii po raz pierwszy, zapalony fan undergroundowego zespołu, z niewielką ilością zwolenników, może nigdy nie spotkać się z tym zjawiskiem. Na każdej imprezie może łatwo dotrzeć do pierwszego rzędu z powodu dużej ilości wolnego miejsca. Jednakże ci, którzy pierwszy raz proszą o pozwolenie dołączenia do saizen formacji z konkretną grupą fanów, mają na to niewielkie szanse. Wielu fanów pojedzie do Japonii i nigdy nie będzie miało takiej możliwości, jako że dołączenie do saizen takiego zespołu wymaga znajomości, akceptacji i cierpliwości. Ale nie jest to niemożliwe. Zachodni fani muszą po prostu pamiętać, że Japończycy nie mówią wprost. Jeżeli zapytasz o pozwolenie, saizen może powiedzieć: "Dzisiaj będzie ciężko" albo "Nie wiem, czy jest miejsce", próbując odmówić. Wiedza, że możesz otrzymać podobną odpowiedź, pozwoli uniknąć nieporozumień. Co więcej, uzyskanie raz miejsca w pierwszym rzędzie nie gwarantuje, że będziesz mieć takie sama prawa na następnym koncercie, nawet gdy przyjaźnisz się z saizen.

Z biegiem lat niektóre zespoły starają się pozbyć zwyczaju czyniącego pierwszy rząd ekskluzywnym. Podobnie jak wielu fanów, zespoły uświadomiły sobie, że jest to niesprawiedliwy proces, uniemożliwiający nowszym fanom zbliżenie się do barierek; ponadto zakazanie praktyk saizen daje muzykom szansę ujrzenia nowych twarzy. Mieszanie numerów biletów i ogłaszanie zakazów daje nowym fanom możliwość doświadczenia koncertu z pierwszego rzędu. Pomimo tych wysiłków, zwyczaj saizen jest ciągle żywy i kwitnie w fandomie mimo wzięcia go pod uwagę przez zespoły i obsługę.

Praktykom shikiri zapobiega się na wiele sposobów. Zespoły, takie jak D, Jinkaku Radio i lynch., uzyskały deklaracje od prezesów swoich wytwórni płytowych, mówiące, że nie aprobują takich działań. Inne firmy, takie jak Sherow Artist Society, Maplekiss i LOOPASH, całkowicie zakazały takich praktyk fanom wszystkich zarządzanych przez nie zespołów. Nawet niektórzy organizatorzy koncertów, jak na przykład Speed Disk, Plug i Death trap-ID, wypowiadali się na ten temat. Bardziej samodzielne grupy, takie jak Deluhi i megamasso, wyraźnie napisały o zakazie, natomiast członkowie innych formacji, m.in. 9 GOATS BLACK OUT, bergerac czy the Underneath, wspomnieli o tym na swoich blogach.

W ostatnich latach rozwój kojin koushou w kręgach fanów niektórych zespołów zrodził zakaz przywilejów shikiri i saizen na koncertach. Kojin koushou, czy inaczej prywatne negocjacje, wyeliminowały użycie list shikiri i saizen, ale wytworzyły podobne środowisko fanów wymieniających się z innymi miejscami przy barierkach podczas występu ulubionego zespołu. Na imprezach, na których shikiri są zakazane, fani posiadający bilety z niskimi numerami podchodzą do tych, którzy znaleźli się przy barierce wcześniej, i proszą o pozwolenie na zamianę. Podczas gdy w teorii jest to sprawiedliwy proces, eliminujący konieczność posiadania znajomości, w praktyce może być trudny i kłopotliwy, gdy wielu fanów wymienia się podczas jednej imprezy.

Zachowanie tłumu: podczas występu

Saizen nie tylko zarządzają pierwszym rzędem, ale kontrolują także zachowanie tłumu podczas całego setu. Co prawda zespół może stworzyć jakiś rodzaj furitsuke, czyli taniec dłoni naśladowany przez publiczność, ale prawie wszystkie skomplikowane gesty są autorstwa saizen, które mają na to mnóstwo czasu. Pomiędzy setami saizen czasami siedzą w grupie, ucząc się nawzajem nowych ruchów, które byłyby użyteczne podczas koncertu. Te ruchy są szybko kopiowane przez innych fanów na całej sali, z bardzo dużą dokładnością. Jeżeli chcesz wziąć w tym udział, to naśladowanie ruchów rąk saizen jest kluczem do poznania furitsuke do konkretnego utworu.

Saku wywodzi się z oshare kei, ale rozprzestrzeniło się na większość innych odłamów visual kei. Polega na tym, że człowiek pochyla się do przodu, krzyżuje ramiona, a potem rozkłada je na zewnątrz, tak jakby "rozkwitał" dla ulubionego muzyka; robi się to pomiędzy piosenkami albo na koniec występu zespołu. Często jest to wykonywane dla zwiększenia seksapilu, ale nie wszyscy muzycy są z tego zadowoleni; innym się to podoba, a nawet zachęcają do takich zachowań.

Podczas gdy amerykańscy fani mają zwyczaj śpiewać i krzyczeć podczas utworów, Japończycy zachowują się w bardziej powściągliwy sposób. W trakcie piosenek fani pozwalają zespołowi grać, a wyrażają swoje uznanie w przerwach. Najczęściej można usłyszeć utrzymane w wysokiej tonacji okrzyki dziewczyn, wołających swoich ulubionych muzyków. Starają się one brzmieć słodko i uroczo, ale w ostatnich latach, nawet na imprezach oshare, coraz częściej można usłyszeć deathmetalowy growl. Saku i rockowe gesty także są nagminnie wykonywane w tym czasie. Podczas ballad nie wyciągaj komórki czy zapalniczki, ponieważ będziesz jedyną robiącą to osobą. Stój cicho i rozkoszuj się stworzonym przez zespół nastrojem. Po wolniejszych piosenkach reakcja fanów jest zróżnicowana - niektórzy klaszczą, inni zaczynają krzyczeć.

Na koncertach na Zachodzie pogo zazwyczaj rodzi się w tylnej części sali, ale główni wykonawcy tej szczególnie brutalnej czynności na koncertach visual kei, zwanej gyakudai (albo odwrotne nurkowanie), znajdują się zazwyczaj w pierwszych kilku rzędach. Gyakudai to zwyczaj unikalny dla sceny visual kei i jest robiony podczas szybkich piosenek; niektóre imprezy są nawet poświęcone tej zabawie. Przy niektórych piosenkach, zwłaszcza tych szybszych i agresywniejszych, saizen przechylają się przez barierkę w rytm muzyki lub też okrzyków członków zespołu, zaś pozostałe rzędy rzucają się przed siebie, nurkując pomiędzy innymi fanami z wystawionymi do przodu łokciami. Czasami gyakudai rozprzestrzenia się na kilka rzędów, gdy coraz więcej ludzi zaczyna w tym uczestniczyć, przez co tłum wygląda jakby ruszył w pogo. Jednakże w mniejszych klubach ludzie zazwyczaj robią miejsce, tak że nikt nie robi sobie poważnej krzywdy.

Przy dzikim tańcu, pogo, crowd surfingu czy gyakudai wiele fanek zdejmuje buty, jako że często przychodzą na koncert w szpilkach lub innych butach na wysokim obcasie; zapewnia to bezpieczeństwo wszystkim. Jeżeli chcesz się pobawić razem z innymi, możesz być poproszony przez otaczających fanów o zdjęcie obuwia.

Mimo że organizacja i struktura publiczności może wydawać się dobrze zorganizowaną kliką, wielu fanów jest w rzeczywistości bardzo sympatycznych i miłych. Wielu będzie chciało z tobą porozmawiać, wciągnąć cię do furitsuke czy nawet zaprosić do wzięcia udziału w projektach dla zespołu (jak na przykład podpisywanie kart lub dorzucenie się do prezentu). Ponieważ japońscy fani zwracają większą uwagę na ludzi znajdujących się dookoła, powinno się więc robić podobnie. Będą oni szybko przepraszać za uderzenia czy pytać się, czy wszystko w porządku po szczególnie brutalnej piosence; zawsze dobrze jest robić to samo. Jak w każdym kraju, to nie jest jedyne podejście, a w każdym tłumie znajdą się nieuprzejmi ludzie. Jednakże zarówno fani żyjący w danym kraju, jak i będący tylko z wizytą, z pewnością mogą się ze sobą zaprzyjaźnić, a szczególnie ci, którzy są uprzejmi i pamiętaj o osobach dookoła nich.

Zachowanie publiczności: kiedy nie lubisz zespołu - rotacja publiczności

Wszyscy chodzimy na koncerty, gdzie nie wszystkie grające zespoły nam się podobają. Na Zachodzie z grzeczności stoimy i patrzymy ponuro. Jednakże w Japonii podejście publiczności jest zupełnie inne.

Zazwyczaj fani przychodzący na imprezę, na której występuje wiele grup, są tam dla kilku tylko wykonawców. Jeżeli najsławniejszy zespół gra ostatni, klub może być dosyć pusty aż do końca, kiedy to wypełnia się niespodziewanie prawie do maksimum. Japońskim sposobem na radzenie sobie w takiej sytuacji, w odróżnieniu od amerykańskiego podejścia, przy którym spóźnialscy tkwią na samym końcu sali, jest rotacja publiczności.

Podobnie jak zmiana saizen, po tym, jak zespół zagra i opuści scenę, tłum także się zmienia. W ogromnych i wyprzedanych klubach, jak Shibuya O-EAST, tylko kilka pierwszych rzędów może się przemieścić, ale w mniejszych obiektach, z większą ilością miejsca, może tak zrobić cała sala. Pomiędzy setami rzędy są w ruchu, ludzie przychodzą, odchodzą, wracają. Tłum nigdy nie jest taki sam przez dwa sety z rzędu.

Wielu japońskich fanów irytuje, kiedy zachodni fan umiejscowi się w drugim rzędzie i odmawia ruszenia się stamtąd przez całą imprezę, utrzymując, że przyszedł tu dla każdego zespołu. W niektórych przypadkach może to być rzeczywiście prawda - jest to twój wymarzony skład i jesteś w niebie. Ale w większości przypadków jest kilka zespołów, które tylko sprawdzasz albo za którymi nie szalejesz, tylko słuchasz od czasu do czasu. Twoja odmowa ruszenia się uniemożliwia podejście innemu uczestnikowi, uwielbiającemu formacje, która zaraz ma się znaleźć na scenie.

Co powinieneś więc zrobić, jeżeli nie lubisz zespołu lub nie musisz widzieć go z bliska? Rozejrzyj się dookoła, kiedy zacznie grać. Jeżeli fani w najbliższej okolicy zaczynają szaleć, gdy tylko rozbrzmią pierwsze dźwięki, zaoferuj im swoje miejsce. Będą najprawdopodobniej mniejsi od ciebie i będą bardzo wdzięczni za możliwość lepszego widoku; nie wspominając, że zwiększy to twoją szansę otrzymania podobnej grzeczności w przyszłości. Plus fani, których przepuścisz przed siebie, wycofają się bez proszenia, jak tylko zespół zniknie ze sceny.

W mniejszych lub mniej zatłoczonych klubach fani, czekający na pojawienie się ulubionego zespołu, radzą sobie z nudą na najróżniejsze sposoby. Na Zachodzie stoimy zazwyczaj z ponurą miną i rozmyślamy. Japońskie podejście jest dużo bardziej nieczułe; często fani po prostu siadają, nawet na wyprzedanych imprezach. Fani będą rozmawiać ze sobą, jeść lub pić, sprawdzać telefony, wypełniać zespołowe kwestionariusze, spać lub poprawiać makijaż czy włosy. Shibuya O-EAST, Nagoya Heartland i Osaka Big Cat są przykładami klubów, w których poza główną salą zainstalowane są monitory, tak więc fani mogą wyjść i oglądać występ w holu, gdzie jest znacznie ciszej. Jednakże, jeżeli wewnątrz klubu znajdują się stoiska z merchandisingiem, wiele z nich jest zamykanych na czas koncertu z uprzejmości w stosunku do występującej grupy. Dodatkowo, wiele barów także jest zamykanych na ten czas - w takiej sytuacji można odbierać napoje tylko pomiędzy setami lub pod koniec imprezy. Masz wiele możliwości spędzania czasu, oczekując na występ swojego zespołu, jeżeli tylko nie rozpraszasz innych grup i fanów.

Zachowanie publiczności: nie dotykaj zespołu!

Wielu fanów słyszało o horrorze zniszczonych kostiumów, rannych uczestnikach i wściekłych członkach zespołów. Pomimo tego zachodni fani mają skłonność próbować dotknąć muzyków, niezależnie od tego, czy należą oni do grup visual kei, amerykańskich rockowych czy nawet popowych formacji. W przypadku kultury posiadającej kilka barier dotyczących przestrzeni osobistej musimy nauczyć się, kiedy można dotykać, a kiedy należy wyłącznie patrzeć.

W przypadku małych japońskich zespołów suma pieniędzy zainwestowana w grupę jest zazwyczaj większa niż przychód. Biorąc pod uwagę koszty sprzętu, kostiumów, reklamy, sali i nagrywania, wydatki szybko rosną. Większość zespołów visual kei nosi kostiumy, które zostały starannie zaprojektowane i są skomplikowane, co ma swoje przełożenie na cenę tej jedynej w swoim rodzaju rzeczy. Podobnie jak w przypadku innego cennego przedmiotu, nie chcą oni, aby uległ on zniszczeniu.

Dotykanie członka zespołu powoduje problemy nie tylko dla innych fanów, których potencjalnie możesz zranić, ale i dla samej grupy i jej ekipy. Podczas gdy muzycy mogą czasem sami z siebie skakać w tłum i w trakcie tej czynności to naturalne, że są dotykani, ciągnięcie ich może spowodować poważne uszkodzenia nie tylko u nich, ale i u członków ekipy, która będzie starała się ich wyłowić. Dodatkowo ich instrumenty mogą zostać trwale uszkodzone.

Wielu członków zespołu może zwrócić uwagę konkretnie na ciebie jako na zagranicznego fana, jako że są zadowoleni, że ich muzyka dotarła także do zachodnich odbiorców. Niektórzy zachodni fani są filmowani, inni brani przez muzyków do pierwszych rzędów, a jeszcze inni obdarzani specjalną uwagą przy rzucaniu pałeczek perkusyjnych, ręczników czy kostek. To może natomiast powodować, że inni fani będą patrzyli na ciebie z zazdrością.

Mimo że niektórzy członkowie zespołu będą kierować ku zachodnim fanom sprośne uwagi, nie oznacza to automatycznego pozwolenia na jakiekolwiek dotykanie o podtekście seksualnym. W Japonii takie zachowanie jest rzadsze, a nawet jeśli wystąpi, wielu fanów nie będzie się do tego mieszać. Zakładanie "sam się o to prosił" jest niedopuszczalne, szczególnie gdy ten ktoś stara się uwolnić z uścisku. Pamiętaj, obmacywanie wokalisty nie wywoła u innych ludzi zazdrości - sprawi raczej, że poczują obrzydzenie.

Po koncercie: Demachi

Często praktykowana działalność, jaką jest demachi lub inaczej wałęsanie się dookoła hali w nadziei na spotkanie zespołu, jest w wielu klubach zakazane. Miejsca, takie jak Takadanobaba AREA, zobowiązują swoich pracowników do pouczania takich fanów przez pokazywanie napisanych w kilku językach ogłoszeń, a policja i ekipa Shibuya O pilnują, aby wszyscy po zakończonym koncercie na pewno opuścili teren klubu. Jednakże mniejsze sale koncertowe stosują odmienną politykę i publiczność nadal praktykuje demachi w nadziei na zamienienie ze swoimi idolami kilku słów, zdobycie autografu, przekazanie prezentu czy nawet rzucenie okiem na zespół wsiadający do busa. Natomiast nie jest właściwe dawanie członkowi zespołu prezentu czy listu w trakcie koncertu, a jeżeli nawet demachi jest niedozwolone, należy przekazać przedmiot ekipie, która odda go właściwej osobie.

Demachi jest bardzo podobne do zachodniego stylu czekania, ale należy pamiętać, by odnosić się z szacunkiem do zespołu i zapewnić im odpowiednią ilość miejsca. Niektórym grupom zdaje się to nie podobać, gdy widzą fanów po zakończeniu występu, podczas gdy inne z ochotą ich witają, ale czasem może to być zabraniane przez management. Improwizuj, ale nie przekraczaj dozwolonego czasu - jeżeli uda ci się na kilka minut złapać członków zespołu, pamiętaj, że po tobie jest kilku innych fanów oczekujących na swoją szansę.

---

Wielu zachodnich fanów po wejściu do klubu słyszy szepty na swój temat. Czasami japońscy fani odsuwają się od nich z niepokojem. Inni mruczą między sobą na temat gaijinów (obcokrajowców). Dla wielu japońskich fanów obecność na sali zagranicznych osób oznacza kłopoty, co wywodzi się z osobistych złych doświadczeń wyniesionych z podobnych sytuacji w przeszłości. Jednakże dobre zachowanie i zgodność otwiera wiele drzwi, co do których wiele osób nigdy nie śniło, że to możliwe. Stosując się do zwyczajów Japończyków oraz grając według ich zasad - tak samo, jak oczekujemy od nich na naszych koncertach - pokażemy im, że muzyka naprawdę nie ma granic i miejmy nadzieję, że pozwoli im to zmienić opinię o zagranicznych fanach.
REKLAMA

Przewodniki JaME

Przewodnik j-music: sklepy, serwisy zakupowe i aukcyjne © JaME

Glosariusz

Przewodnik j-music: sklepy, serwisy zakupowe i aukcyjne

JaME Polska dzieli się doświadczeniami z zakupami przez Internet, dzięki czemu dowiecie się, gdzie warto kupować japońską muzykę.

Etykieta koncertowa visual kei: poradnik początkującego © JaME

Felieton

Etykieta koncertowa visual kei: poradnik początkującego

Chodzenie na koncert poza granicami kraju może być trudne, dlatego też JaME wgryzło się w japońską scenę muzyczną, by obalić mity, wytłumaczyć zwyczaje i pomóc początkującym dopasować się do japońskich imprez.

Eurobeat © JaME

Felieton

Eurobeat

Wprowadzenie do japońskiego eurobeatu.

Japońskie Reggae © JaME

Felieton

Japońskie Reggae

Mały przewodnik po japońskim reggae i jego artystach.

Nagoya kei © JaME

Felieton

Nagoya kei

JaME spróbowało przeniknąć tajemnicę Nagoya kei i muzyków należących do tego nurtu.

ESP - Pozdrowienia z Japonii © JaME

Felieton

ESP - Pozdrowienia z Japonii

Gitary ESP są używane przez wielu japońskich muzyków. W tym artykule odkryjemy wszystkie sekrety instrumentów twoich ulubionych artystów!

Przewodnik j-music: kluby, sale i stadiony © JaME - faith

Felieton

Przewodnik j-music: kluby, sale i stadiony

Przewodnik po klubach i salach koncertowych Japonii: co, gdzie, jak i najważniejsze pytanie - czy muszę kupić drink ticket?

Endorsement: Fernandes © JaME

Felieton

Endorsement: Fernandes

Sławne gitary legendarnych gitarzystów.

Johnny & Associates, Inc. © JaME

Felieton

Johnny & Associates, Inc.

Historia firmy, która zapoczątkowała fenomen boysbandów w Japonii oraz co to znaczy być Johnny's.

Przewodnik j-music: najczęściej używane terminy © JaME - Kreuz

Felieton

Przewodnik j-music: najczęściej używane terminy

Czy często podczas czytania artykułów chcielibyście mieć pod ręką słownik? Tutaj znajdziecie definicje wszystkich potrzebnych terminów, które pozwolą wam poruszać się bezpiecznie po tych tematach.

Przewodnik j-music: media © JaME - faith

Felieton

Przewodnik j-music: media

TV, radio, magazyny i Internet - gdzie szukać informacji o tym, co cię interesuje.

Przewodnik j-music: wytwórnie płytowe © JaME - silkegb

Felieton

Przewodnik j-music: wytwórnie płytowe

Wszystkie wielkie nazwy zaangażowane w dostarczanie ci japońskiej muzyki.

Przewodnik j-music: moda i projektanci © JaME - Index Communications

Felieton

Przewodnik j-music: moda i projektanci

Wygląd to nie wszystko, ale może w dużej mierze przyczynić się do sukcesu artysty!

REKLAMA